ΞΕΡΟΥΜΕ ΝΑ ΛΕΜΕ ΟΧΙ;

Θυμάμαι όταν είχα κάνει το blog η Νίνα είχε δηλώσει πως της φαίνεται "κάπως" να επικοινωνούμε με τα σχόλια, ενώ μπορούμε να τα λέμε από το τηλέφωνο. Με το καιρό μας έγινε οικείο και προσφιλές και όταν το είχα διαγράψει είχε σχολιάσει: "Σ' έψαξα χθες, μόλις γύρισα από Χανιώτη, δεν σε βρήκα. Η ασχετοσύνη μου για το μέσον δεν μου επέτρεψε ν' ανησυχήσω. Τώρα μαθαίνω ότι αποφάσισες να κόψεις την επικοινωνία. Όχι κοπέλα μου! Τώρα που το συνηθίσαμε. Ευτυχώς ξαναγύρισες!" Τώρα συνδυάζουμε και ανακατεύουμε τηλέφωνο, ζωντανή επικοινωνία και σχόλια με μια τρομερή άνεση. Για να μη μακρηγορώ στην έκκληση μου για ερεθίσματα μου είπε γιατί δεν γράφεις για το "ΟΧΙ" στη ζωή μας μιας και είναι και επίκαιρο;

'Οταν μου το πρότεινε, στο νου μου ήρθαν τα λόγια της συμβούλου σε μια σχολή γονέων που πήγαινα προ .... αμνημονεύτων χρόνων.
Θυμάμαι πως μας είχε τονίσει να μην αποθαρρύνουμε τα παιδιά όταν μας φέρνουν αντίρρηση. Να μην επιβάλλουμε τη θέλησή μας αδιάλλακτα και αυστηρά, μα να τα αφήνουμε να επιχειρηματολογούν, να διεκδικούν, να έχουν το θάρρος της γνώμης τους.

Έτσι, μας έλεγε, θα μάθουν να λένε όχι και στις παρέες τους όταν θα τους προτείνουν να κάνουν κάτι που δεν θέλουν. Από μια απλή βόλτα ή έναν καφέ, μέχρι τσιγάρο, αλκοόλ, ουσίες κ.λ.π.

Δεν είναι κακό να κάνουμε τα χατίρια σε φίλους, παιδιά γονείς. Δεν είναι όμως και κακό να ξέρουμε να λέμε και όχι όταν χρειάζεται. Μόνο να μην είναι από αντίδραση, γιατί γνωρίζω και άτομα που δε λένε αυτά που πρεσβεύουν η επιθυμούν, μα έχουν το συνήθειο να υποστηρίζουν κάθε φορά το αντίθετο από αυτό που τους λες. Για αυτή την κατηγορία θα μιλήσουμε όμως μιαν άλλη φορά.

Τώρα θα μιλήσουμε για τους ανθρώπους που δεν ξεστομίζουν όχι, γιατί νομίζουν πως λέγοντας το , θα πάψουν να τους αγαπούν, δεν θα τους κάνουν παρέα, θα τους απορρίψουν.
Πιστεύω πως τα άτομα αυτά είναι ανασφαλή, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, δεν πιστεύουν στον εαυτό τους. Είναι πεπεισμένοι πως μόνο κάνοντας τα κέφια των αλλωνών είναι προσφιλείς και αγαπητοί.

Για μένα, δεν είναι προσβολή ούτε εγωισμός να χαλάμε και χατίρια, να έχουμε τις απόψεις μας, τα θέλω μας, το χουζούρι μας. Γνωρίζουν οι φίλοι μας και τα παιδιά μας πως ξέρουμε να λέμε και ναι όταν το νιώθουμε, όταν χρειάζεται, όταν είναι ανάγκη.

ΠΕΡΙ ΠΕΝΘΟΥΣ

Ενώ ένας φυσιολογικός άνθρωπος θα έκλαιγε ακούγοντας τον αναμενόμενο θάνατο -κλινήρη από καιρό και υπερήλικα- προσφιλούς θείου, εγώ αναλογίστηκα διάφορα.
Όχι τα της ζωής του, αναμενόμενο και αυτό, όχι τις διαπροσωπικές μας σχέσεις αλλά για το πένθος γενικά και πώς το βιώνουμε.

Σίγουρα όλοι το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά και διαφορετικά εκφράζουμε το πένθος μας.

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ψυχολογική μελέτη που παρατηρεί ότι όσο μεγαλύτερο είναι το επίπεδο της ψυχικής μας ευαισθησίας και της έλλειψης μόρφωσης μας τόσο περισσότερο αφήνουμε το πένθος να επενεργεί στο σώμα μας χωρίς έλεγχο και ότι όσο πιο πνευματώδης και ευφυής είναι κάποιος, δηλαδή όσο περισσότερο χρησιμοποιεί τη λογική του, τόσο γρηγορότερα υπερπηδά τη διαδικασία του πένθους.

Αξιοσημείωτο είναι πως στην αρχαιότητα την ώρα της κηδείας δεν επιτρέπονταν φωνές και θρήνοι. Ο Αισχύλος πίστευε ότι το εξεφρασμένο πένθος και το κλάμα την ώρα της κηδείας ήταν σοβαρότατη προσβολή για τον νεκρό και μια προσωπική ντροπή για αυτόν που θρήνησε τοποθετώντας την προσωπική ανάγκη πάνω από την υποχρέωση σεβασμού του νεκρού.

Κάτι που το πιστεύω και δεν μου κάνει κι εντύπωση. Εντυπωσιάστηκα όμως ανακαλύπτοντας πως για τους προγόνους μας το πένθος και ο θρήνος ήταν φυσιολογικά αλλά και επιβάλλονταν όταν ένα παιδί έβλεπε το πρώτο φως της ζωής, αντιμετωπίζοντας τη γέννηση σαν το γεγονός της εισόδου ενός ανθρώπου στα βάσανα ενός ολόκληρου βίου.

Οι πρωτόγονοι άνθρωποι λέγεται ότι δεν πενθούσαν, ήταν γι αυτούς ο θάνατος κάτι αναμενόμενο, η φυσική μας κατάληξη, και ότι άφηναν τους ανήμπορους πίσω χωρίς ενοχές!!

Σε αυτό το σημείο με πήρε τηλέφωνο η Νίνα να μου πει " τι σου συμβαίνει; έχεις μια βδομάδα να γράψεις κάτι". Απαντώντας της πως τώρα γράφω κάτι για το πώς βιώνουμε το πένθος, μου είπε πως σε χώρες της Αφρικής βάζουνε τα καλά τους για τη κηδεία και πως συνοδεύουν το νεκρό με ύμνους και χορούς. Την ευχαριστώ για την πληροφορία και την παραθέτω.

Μιλώντας, μας ήρθε στο μυαλό και ο λεγόμενος "λυτρωτικός θάνατος", ο θάνατος που σε ελευθερώνει από τα δεινά της ζωής και αναφέραμε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη "φόνισσα" του Παπαδιαμάντη.

Υπάρχει και η άποψη ότι πενθούμε το ακατανίκητο του θανάτου, τον δικό μας μελλοντικό θάνατο δηλαδή, τη γνώση πως όσο και να παρατείνουμε το μέσο όρο ζωής μας, όσο και να βελτιώνουμε τη ποιότητά της, το αναπόφευκτο είναι κάπου εκεί μπροστά.

Προσωπικά πιστεύω πως όταν πενθούμε, δεν πενθούμε γι αυτόν που "έφυγε", πενθούμε για το κενό που έχει αφήσει στη ζωή μας και γι αυτό όσο στενότερη η σχέση μας, η εξάρτησή μας, ο χώρος που έχει καταλάβει στη ζωή μας τόσο μεγαλύτερη και η απώλεια και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αναπλήρωσή του.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΑ

3 και τέταρτο, ξαπλωμένη για την μεσημεριανή σιέστα και κάπου μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, χτυπάει επίμονα το κουδούνι. Λέω θα ξέχασε η από πάνω τα κλειδιά της. Μα όχι. Ήταν η κυρία που καθάριζε το σπίτι ενός ηλικιωμένου γείτονα. Ενός γείτονα που έχει αποδημήσει εις Κύριον εδώ και 2 χρόνια. Ήθελε να του επιστρέψει κάποια χρήματα που τις είχε δανείσει. Γνωρίζοντας πως εμείς έχουμε επικοινωνία με τα παιδιά του που ζουν στη Γερμανία με παρακάλεσε, ζητώντας χίλιες φορές συγνώμη για την αργοπορία, να στείλουμε τα χρήματα.
Έμεινα αποσβολωμένη, μπόρεσα ευτυχώς να της πω συγχαρητήρια προτού φύγει και μη καταδεχόμενη να πάρουμε τηλέφωνο το γιό στην Γερμανία.
Υπάρχει ανθρωπιά και έχει και όνομα.

Ο φάκελος γράφει κυρία Μουρουζίδου.

ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑ

Όλοι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, από τον Σωκράτη και μετά, συμφωνούσαν ότι ο τελικός στόχος του ανθρώπου είναι η ευδαιμονία και ότι αυτό που αναζητούν οι άνθρωποι σε κάθε τους πράξη είναι η ευτυχισμένη ζωή. Παρακάτω οι κυριότερες θεωρήσεις περί της ευδαιμονίας. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι από αυτές τις απόψεις ξεκινούν όλες οι φιλοσοφικές θεωρίες για την ηθική. Ας εξετάσουμε, όμως, όλες αυτές τις θεωρήσεις περί ευδαιμονίας των Αρχαίων Ελλήνων.

ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Ο Σωκράτης εισήγαγε την θεωρία της γνώσης, βασισμένη πάνω στις ηθικές έννοιες και όχι στις υλικές αρχές, πίστευε ότι «η αρετή είναι ευδαιμονία». Αντίθετα, οι σοφιστές δίδασκαν ότι η αρετή είναι μια τέχνη που διδάσκεται και αφορά την προσωπική επιτυχία στην ζωή, χωρίς να υπόκεινται σε απόλυτες ηθικές αρχές και αξίες, αφού απόλυτη γνώση δεν υπάρχει. Ο Σωκράτης δίδασκε ότι «η αρετή είναι γνώση», δηλαδή ότι η αρετή μπορεί να αποκτηθεί μέσα από την ορθή και την απόλυτη γνώση. Η ορθή γνώση, σύμφωνα με τον Σωκράτη, είναι η γνώση των απόλυτων ηθικών εννοιών που βρίσκονται σε λανθάνουσα κατάσταση μέσα στον άνθρωπο και μπορεί να επιτευχθεί με την αυτογνωσία. Για τον Σωκράτη «ουδείς εκών κακός», δηλαδή κανένας δεν κάνει κακό με την θέλησή του, αλλά, αντίθετα η κακία οφείλεται απλά στη άγνοια.

ΠΛΑΤΩΝ

Ο Πλάτων, ισχυρίζονταν ότι η ευδαιμονία μπορεί να επιτευχθεί με την γνώση του κόσμου των ιδεών, οι οποίες αποτελούν τα τέλεια πρότυπα, όχι μόνο των ηθικών εννοιών, όπως υποστήριζε ο Σωκράτης, αλλά και των γνωστικών εννοιών, καθώς και όλων των πραγμάτων που αποτελούν τον ορατό κόσμο και που δεν είναι παρά «είδωλα» ή «μιμήματα» των Ιδεών. Για να γνωρίσει ο άνθρωπος τον κόσμο των Ιδεών, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει όχι τις αισθήσεις του, αλλά τον νου του, ο οποίος είναι μέρος της ψυχής του. Με την γνώση των Ιδεών ο άνθρωπος ελαφρύνει την ψυχή του, ελευθερώνει το σώμα του από την φυλακή και από το σκοτάδι της αμάθειας που της επιβάλλει η επίγεια ζωή, και την βοηθά να ανυψωθεί προς το φως και την ύψιστη Ιδέα του Αγαθού, τον Θεό. Έτσι, προορισμός του ανθρώπου είναι από την μία η φυγή από το υλικό από τον υλικό κόσμο και από την άλλη η ομοίωση του με τον Θεό, η οποία επιτυγχάνεται με τον αρμονικό συνδυασμό των τριών αρετών που αντιστοιχούν στα τρία μέρη της ψυχής, δηλαδή της «σοφίας», της «ανδρείας» και της «σωφροσύνης». Ο συνδυασμός των τριών αυτών αρετών γεννά την τέταρτη κύρια αρετή, «την δικαιοσύνη», γι’ αυτό ο δίκαιος άνθρωπος είναι ο πλησιέστερος στον Θεό, άρα και ο πιο ευτυχής.

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

Ο Αριστοτέλης, αν και μαθητής του Πλάτωνος, πίστευε ότι η θεωρία του ιδανικού κόσμου των Ιδεών ήταν τελείως φανταστική και ότι, αντίθετα, ο ορατός κόσμος είναι απόλυτα αληθινός. Αφού ταξινόμησε τις αρετές σε δύο μεγάλες κατηγορίες, «τις ηθικές» και «τις διανοητικές», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ευδαιμονία μπορούσε να επιτευχθεί κατά πρώτο λόγο με την άσκηση των διανοητικών αρετών, και κατά δεύτερο λόγο με την άσκηση των ηθικών αρετών, διότι η διανοητική ενέργεια συνίσταται στην καθαρή σκέψη και στην ενατένιση της αλήθειας και του ύψιστου αγαθού, του Θεού.

ΚΥΝΙΚΟΙ

Οι Κυνικοί φιλόσοφοι ισχυρίζονταν ότι οι όλες οι κοινωνικές συμβάσεις και οι καθιερωμένες ανθρώπινες αξίες είναι περιττές και ότι η ευδαιμονία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μια ζωή όσο γίνεται πιο απλή και φυσική, όπως είναι η ζωή των ζώων. Επίσης, πίστευαν ότι ο άνθρωπος έπρεπε να απαλλαχθεί από τα δεσμά της «Πόλης-Κράτους», καθώς και των ιδανικών της. αξίζει να σημειωθεί ότι το όνομα «Κυνικός» προήλθε από το ψευδώνυμο κύων=σκύλος, που είχε δοθεί στον Διογένη, τον διασημότερο εκπρόσωπο των Κυνικών, για την αναισχυντία του.

ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΤΕΣ

Οι Σκεπτικιστές, με πρώτο απ’ όλους των Πύρρωνα τον Ηλείο, πίστευαν ότι τόσο οι αισθήσεις, όσο και οι γνώσεις μας εξαπατούν και επομένως, η ορθή γνώση της φύσης των πραγμάτων δεν μπορεί να αποκτηθεί μέσω της εμπειρίας του ορατού κόσμου. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτούς, για να φτάσει κανείς στην ευδαιμονία πρέπει να αμφισβητεί συνεχώς τις δοξασίες όλων των ανθρώπων (ακόμα και των φιλοσόφων) και να μην εκφέρει γνώμη ή οποιαδήποτε άποψη, παρά μόνο για τις προσωπικές του εμπειρίες. Μια τέτοια στάση, πίστευαν οι Σκεπτικιστές, προσφέρει ανακούφιση στους ανθρώπους, που δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα, τους απαλλάσσει από τον δογματισμό, τους προτρέπει να ζουν σύμφωνα με τη φύση και τους χαρίζει την υπέρτατη αρετή, που δεν είναι άλλη από την πνευματική γαλήνη (αταραξία).

ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΙ

Σύμφωνα με τους Επικούρειους, η ευδαιμονία συνίσταται στην ψυχική ηρεμία (αταραξία) και επιτυγχάνεται με την αναζήτηση της ηδονής. Οι Επικούρειοι με τον όρο «ηδονή» δεν εννοούσαν την ηδονή που κρύβεται στις απολαύσεις και στις διασκεδάσεις («ενεργή» ή «κινητική» ηδονή, ηδονή εν κινήσει), αλλά την ηδονή που συνοδεύει την πλήρη απουσία πόθου και πόνου (απονία), δηλαδή την σωματική υγεία και την ψυχική ηρεμία («στατική» ηδονή, ηδονή καταστηματική). Έτσι, για τους Επικουρείους, η ευτυχισμένη ζωή είναι μια ζωή απαλλαγμένη από τους φόβους και τις οδυνηρές σκέψεις, οι οποίες μπορούσαν να προκαλέσουν ψυχική και σωματική οδύνη.

ΣΤΩΙΚΟΙ

Οι Στωικοί (ιδρυτής ο Ζήνων ο Κιτιεύς), πίστευαν ότι η αρετή είναι αρκετή για να φτάσει κανείς στην ευδαιμονία. Σύμφωνα με αυτούς, η αρετή είναι το μόνο αγαθό για τον άνθρωπο, γιατί είναι πάντα ευεργετική. Η καταγωγή, η κοινωνική θέση, ο πλούτος, οι απολαύσεις, οι οποιεσδήποτε αξίες που ταύτιζαν την ευτυχία με τα υλικά αγαθά, δεν είχαν καμμία σημασία με τους Στωϊκούς. Όλες αυτές οι αξίες ήταν –όπως έλεγαν οι Στωϊκοί- «αδιάφορες» και δεν συνεισέφεραν τίποτα όσον αφορά στην πορεία προς την αρετή, αφού οι άνθρωποι μπορούσαν να τις χρησιμοποιήσουν καλά ή άσχημα. Αντίθετα, οι Στωϊκοί πίστευαν ότι τα ενάρετα άτομα έχουν ό,τι χρειάζονται για να είναι ευτυχή, και, επομένως, η ευδαιμονία είναι εφικτή, όχι μόνο για τους προικισμένους από την ζωή με πλούτο και κοινωνική θέση, αλλά και για όσους έχουν λιγότερη τύχη όπως οι φτωχοί, οι σκλάβοι, οι κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Η αρετή συνίσταται σε μια ζωή σύμφωνα με την φύση, δηλαδή σύμφωνα με την λογική ή τον λόγο (νου) του Θεού, με την οποία είναι προικισμένος κάθε άνθρωπος ως μέρος της φύσης και η οποία, αν και υπάρχει ατελής μέσα του, μπορεί να τελειοποιηθεί με την αυτογνωσία. Ο ενάρετος άνθρωπος χαρακτηρίζεται από «απάθεια» και «αταραξία».

ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΚΟΙ

Οι Νεοπλατωνικοί πρεσβεύουν την θέση ότι ο δρόμος προς την ευδαιμονία είναι η ανάταση της ψυχής και η ομοίωση της με τον Θεό. Σκοπός του ανθρώπου είναι να βοηθήσει την ψυχή του να επανέλθει, μετά τον θάνατο, στην αρχική της κατάσταση, σε έναν ανώτερο κόσμο.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΑ

Να περνάς μια μέρα παρέα με τους : Αλέξανδρο, Αναστασία, Ανδρομάχη, Βαγγέλη, Γιάννη, Γκραν, Κλαίρη, Μαγδαληνή, Μιχάλη, Παντελή, Ντικ, Χρύσα



Και επειδή πιστεύω πως η "επανάληψη μήτηρ μαθήσεως" ένα ποίημα εμπνευσμένο από μια ανάλογη μέρα.

Άραγε τί νάναι αυτό
στο σημερινό το πρωινό
που με άλλα μάτια τη ζωή αντικρίζω
που δε βλέπω καθόλου το γκρίζο;

που ακούω το αηδόνι
κρυφά να μου λέει
κείνο το σύννεφο
για σένανε τρέχει

για σένανε σχήματα αλλάζει
τη μορφή σου θέλει να μοιάζει;

Άραγε τι νάναι αυτό στο σημερινό το πρωινό
που με άλλα μάτια
ο Μιχάλης με βλέπει
την ανάγκη μου λέει ότι έχει;


Που στ' αυτί λόγια πλάνα μου λέει
πως για μένα το ρόδο ανθίζει
την ευωδιά του σε μένα χαρίζει;

Άραγε νάναι απ' αυτό
το μανιτάρι τ' ασπριδερό
που σε λόγγο γνωστό βλασταίνει
και στην Αθήνα σήματα στέλνει;


Μήπως έπρεπε σε λόγια
φιλοσόφου να βασιστώ
και να μη το δοκιμάσω
το μυαλό μου αν δε θέλω να χάσω;

ΜΟΝΑΞΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΚΟΤΗΤΑ

Μοναξιά και μοναχικότητα. Δυο λέξεις παρόμοιες που εγώ τις δίνω διαφορετικό νόημα. Πιστεύω πως η μοναξιά έχει μια αρνητική έννοια, μια έννοια που υπονοεί όχι μόνο να είναι κάποιος μόνος, αλλά να νιώθει μόνος αποξενωμένος ακόμη και όταν είναι με παρέα. Και δεν ξέρω πώς αλλά την έχω συνδέσει με το ποίημα του Καβάφη

Όσο μπορείς

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πιαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την,
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μιά ξένη φορτική.

Αντίθετα πιστεύω πως η μοναχικότητα είναι επιλογή. Σα μια ευκαιρία να τα πεις με τον εαυτό σου, ένα είδος διαλογισμού.

Γι αυτό και με έκπληξη διαπίστωσα σε μια φιλική συζήτηση ότι υπάρχουν άνθρωποι που ταυτίζουν τις λέξεις αυτές.

Η έκπληξη μου έγινε μεγαλύτερη όταν εξακρίβωσα πως στα λεξικά μας δεν υπάρχει καν η λέξη μοναχικότητα πόσο μάλλον η ετυμολογία της. Στον μοναχικό δίνουν την έννοια του μοναχισμού και της απομόνωσης.

Κάνοντας ψαχτήρι βρήκα πως έχει γραφτεί βιβλίο με τίτλο " Από τη μοναξιά στη μοναχικότητα" του Osho.

Αντιγράφω ένα απόσπασμα.

"...υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη μοναξιά και τη μοναχικότητα. Όταν νιώθεις μοναξιά, σκέφτεσαι τον άλλον, σου λείπει ο άλλος, είσαι εξαρτημένος. Η μοναξιά είναι μια αρνητική κατάσταση. Η μοναξιά είναι η απουσία του άλλου. Η μοναχικότητα είναι η παρουσία του εαυτού. Η μοναχικότητα είναι πολύ θετική, είναι αληθινή ελευθερία. Είναι μια παρουσία που ξεχειλίζει. Είσαι τόσο γεμάτος από παρουσία, που μπορείς να γεμίσεις ολόκληρο το σύμπαν με την παρουσία σου και δεν υπάρχει η ανάγκη του άλλου."

Αν μη τι άλλο ένιωσα δικαιωμένη και ικανοποιημένη.

Αντιγράφω και κάτι άλλο που βρήκα και μου άρεσε.

"Τίποτε δεν φοβίζει σήμερα τον άνθρωπο όσο η μοναχικότητα, η απομόνωση, γιατί αυτές απαιτούν σκέψη, αυτοσυγκέντρωση, φιλοσοφική ή ποιητική διάθεση και έφεση, αυτάρκεια, αυτοπεποίθηση, δηλαδή προσόντα που ελάχιστοι τα διαθέτουν."

Α.Χρύσας

Και ακόμη ένα κομμάτι του Όσσο που το συνδέει και με τη φιλία και νομίζω αξίζει τον κόπο να του ρίξουμε μια ματιά.

"Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάται κανείς είναι πως χρειάζεται φίλους εκείνος που είναι ανίκανος να ζήσει μόνος. Και όσο κάποιος χρειάζεται φίλους, δεν μπορεί να είναι σπουδαίος φίλος, γιατί η ανάγκη υποβιβάζει τον άλλο σε αντικείμενο.
Μονάχα ο άνθρωπος που είναι ικανός να είναι μόνος είναι επίσης ικανός να είναι φίλος. Δεν το έχει όμως ανάγκη, είναι χαρά του. Δεν πεινάει γι' αυτό, δεν διψάει, είναι η υπερβολική αγάπη που θέλει να τη μοιραστεί.
Όταν υπάρχει τέτοια φιλία, δεν πρέπει να ονομάζεται φιλία, επειδή περνάει σε μια τελείως καινούργια διάσταση.

Την ονομάζω «φιλικότητα». Έχει υπερβεί το επίπεδο της σχέσης, αφού οι σχέσεις είναι δεσμοί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Σε κάνουν σκλάβο και σκλαβώνουν άλλους. Η φιλικότητα: είναι απλά η χαρά να μοιράζεσαι χωρίς όρους, χωρίς προσδοκίες, χωρίς την επιθυμία της ανταπόδοσης, ακόμα και. της ευγνωμοσύνης.
Η φιλικότητα είναι η πιο αγνή μορφή αγάπης.
Δεν είναι ανάγκη, δεν τη χρειάζεσαι. Είναι αφθονία, ένα ξεχείλισμα έκστασης.

Είναι πραγματικά γελοίο: Ο φίλος σου σε χρειάζεται,
επειδή φοβάται τη μοναχικότητα του. Εσύ τον χρειάζεσαι, επειδή φοβάσαι τη μοναχικότητα σου. Και οι δυο φοβάστε τη μοναχικότητα. Νομίζεις ότι, επειδή είσαστε μαζί, η μοναχικότητα θα πάψει να υπάρχει; Απλά θα διπλασιαστεί, ίσως και να πολλαπλασιαστεί. Έτσι, όλες οι σχέσεις οδηγούν σε περισσότερη δυστυχία, περισσότερη αγωνία.
Κανένας όμως, δεν μπορεί να γεμίσει το κενό σου. Πρέπει να αντιμετωπίσεις το κενό μόνος σου. "

Αφιερωμένο στη Μαρία που με τις απορίες της μου έδωσε την αφορμή.

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ προς το Χάος να αναρτήσει το κείμενο που μας είχε διαβάσει σε κείνη τη συζήτηση.

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Να είναι καλά η φιλενάδα μου η Αργυρώ, που μου έδωσε να διαβάσω ένα από τα αγαπημένα της βιβλία, τα" Καταστροφικά συναισθήματα" του Daniel Goleman και άνοιξαν λίγο τα μάτια μου!

Η αλήθεια είναι ότι με παίδεψε το βιβλίο, το παίδεψα και γω, το ταλαιπωρούσα όλο το καλοκαίρι, αλλά το ΤΕΛΕΙΩΣΑ!

Ξεκινάει το βιβλίο με ένα ας το πούμε πείραμα. Καταγράφουν με ειδικά γι αυτό το λόγο κατασκευασμένες συσκευές, τον εγκέφαλο ενός Ευρωπαίου βουδιστή, σε διαφορετικές στιγμές διαλογισμού, όπως στην "ανοιχτή κατάσταση", στην "συγκέντρωση σ' ένα σημείο", στην "αφοβία".
Αυτό που κάνει την μεγαλύτερη εντύπωση, τουλάχιστον έκανε σε μένα, είναι ότι ο άνθρωπος αυτός έμενε απαθής σε διάφορα ξαφνιάσματα, δεν ανοιγόκλεινε ούτε βλέφαρο σε απότομους θορύβους, δεν τρόμαξε με τίποτε. Από τη μια εντυπωσιάστηκα και από την άλλη σκέφτηκα αν θα ήθελα να φτάσω σε αυτό το επίπεδο. Καλή η αταραξία αλλά δεν μου ταιριάζει.

Εν ολίγοις το βιβλίο εστιάζεται στη συνεργασία της δυτικής νευροεπιστήμης με την ανατολική φιλοσοφία, όσον αφορά το πώς διαχειριζόμαστε τα καταστροφικά συναισθήματα , τι κοινά και τι διαφορές υπάρχουν και αν θα μπορούσαμε με την κατάλληλη εκπαίδευση και παιδεία να ελέγχουμε το θυμό μας ή ν' αποτρέψουμε εκρήξεις οργής.
Το όλο εγχείρημα έγινε στη Νταράμσαλα και με την παρουσία του Δαλάι Λάμα.

Εξηγεί λεπτομερειακά πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος μας, ποιο σημείο του ευθύνεται για τις νοητικές ικανότητες, μνήμης, αισθήσεων κ.λ.π. και τι αλλαγές μπορούμε εμείς να επιφέρουμε σκεπτόμενοι θετικά και αισιόδοξα.

Αξιοσημείωτα είναι κάποια παιδαγωγικά προγράμματα και εκπαιδευτικές στρατηγικές οι οποίες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο προβλημάτων συμπεριφοράς και να προωθήσουν την κοινωνική και τη συναισθηματική επάρκεια.

Αυτό που κρατώ εγώ και θέλω να σας μεταφέρω είναι ότι αμφισβητήθηκε ο δυτικός ισχυρισμός ότι τα καταστροφικά συναισθήματα εξυπηρετούν κατ' ανάγκη μια ζωτική προσαρμοστική λειτουργία στην εξέλιξη, και, συμφωνήθηκε ότι είμαστε εύπλαστοι και εν δυνάμει ικανοί ν' ασκήσουμε τον συναισθηματικό αυτοέλεγχο που ενθαρρύνει κάθε πηγή σοφίας, από τη Βίβλο, τον Κομφούκιο, το Κοράνι, τον Αριστοτέλη, τον Μιλ, τον Καντ.........