Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

ΜΟΝΑΞΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΚΟΤΗΤΑ

Μοναξιά και μοναχικότητα. Δυο λέξεις παρόμοιες που εγώ τις δίνω διαφορετικό νόημα. Πιστεύω πως η μοναξιά έχει μια αρνητική έννοια, μια έννοια που υπονοεί όχι μόνο να είναι κάποιος μόνος, αλλά να νιώθει μόνος αποξενωμένος ακόμη και όταν είναι με παρέα. Και δεν ξέρω πώς αλλά την έχω συνδέσει με το ποίημα του Καβάφη

Όσο μπορείς

Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πιαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την,
στων σχέσεων και των συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ως που να γίνει σα μιά ξένη φορτική.

Αντίθετα πιστεύω πως η μοναχικότητα είναι επιλογή. Σα μια ευκαιρία να τα πεις με τον εαυτό σου, ένα είδος διαλογισμού.

Γι αυτό και με έκπληξη διαπίστωσα σε μια φιλική συζήτηση ότι υπάρχουν άνθρωποι που ταυτίζουν τις λέξεις αυτές.

Η έκπληξη μου έγινε μεγαλύτερη όταν εξακρίβωσα πως στα λεξικά μας δεν υπάρχει καν η λέξη μοναχικότητα πόσο μάλλον η ετυμολογία της. Στον μοναχικό δίνουν την έννοια του μοναχισμού και της απομόνωσης.

Κάνοντας ψαχτήρι βρήκα πως έχει γραφτεί βιβλίο με τίτλο " Από τη μοναξιά στη μοναχικότητα" του Osho.

Αντιγράφω ένα απόσπασμα.

"...υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα στη μοναξιά και τη μοναχικότητα. Όταν νιώθεις μοναξιά, σκέφτεσαι τον άλλον, σου λείπει ο άλλος, είσαι εξαρτημένος. Η μοναξιά είναι μια αρνητική κατάσταση. Η μοναξιά είναι η απουσία του άλλου. Η μοναχικότητα είναι η παρουσία του εαυτού. Η μοναχικότητα είναι πολύ θετική, είναι αληθινή ελευθερία. Είναι μια παρουσία που ξεχειλίζει. Είσαι τόσο γεμάτος από παρουσία, που μπορείς να γεμίσεις ολόκληρο το σύμπαν με την παρουσία σου και δεν υπάρχει η ανάγκη του άλλου."

Αν μη τι άλλο ένιωσα δικαιωμένη και ικανοποιημένη.

Αντιγράφω και κάτι άλλο που βρήκα και μου άρεσε.

"Τίποτε δεν φοβίζει σήμερα τον άνθρωπο όσο η μοναχικότητα, η απομόνωση, γιατί αυτές απαιτούν σκέψη, αυτοσυγκέντρωση, φιλοσοφική ή ποιητική διάθεση και έφεση, αυτάρκεια, αυτοπεποίθηση, δηλαδή προσόντα που ελάχιστοι τα διαθέτουν."

Α.Χρύσας



Και ακόμη ένα κομμάτι του Όσσο που το συνδέει και με τη φιλία και νομίζω αξίζει τον κόπο να του ρίξουμε μια ματιά.

"Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάται κανείς είναι πως χρειάζεται φίλους εκείνος που είναι ανίκανος να ζήσει μόνος. Και όσο κάποιος χρειάζεται φίλους, δεν μπορεί να είναι σπουδαίος φίλος, γιατί η ανάγκη υποβιβάζει τον άλλο σε αντικείμενο.
Μονάχα ο άνθρωπος που είναι ικανός να είναι μόνος είναι επίσης ικανός να είναι φίλος. Δεν το έχει όμως ανάγκη, είναι χαρά του. Δεν πεινάει γι' αυτό, δεν διψάει, είναι η υπερβολική αγάπη που θέλει να τη μοιραστεί.
Όταν υπάρχει τέτοια φιλία, δεν πρέπει να ονομάζεται φιλία, επειδή περνάει σε μια τελείως καινούργια διάσταση.

Την ονομάζω «φιλικότητα». Έχει υπερβεί το επίπεδο της σχέσης, αφού οι σχέσεις είναι δεσμοί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Σε κάνουν σκλάβο και σκλαβώνουν άλλους. Η φιλικότητα: είναι απλά η χαρά να μοιράζεσαι χωρίς όρους, χωρίς προσδοκίες, χωρίς την επιθυμία της ανταπόδοσης, ακόμα και. της ευγνωμοσύνης.
Η φιλικότητα είναι η πιο αγνή μορφή αγάπης.
Δεν είναι ανάγκη, δεν τη χρειάζεσαι. Είναι αφθονία, ένα ξεχείλισμα έκστασης.

Είναι πραγματικά γελοίο: Ο φίλος σου σε χρειάζεται,
επειδή φοβάται τη μοναχικότητα του. Εσύ τον χρειάζεσαι, επειδή φοβάσαι τη μοναχικότητα σου. Και οι δυο φοβάστε τη μοναχικότητα. Νομίζεις ότι, επειδή είσαστε μαζί, η μοναχικότητα θα πάψει να υπάρχει; Απλά θα διπλασιαστεί, ίσως και να πολλαπλασιαστεί. Έτσι, όλες οι σχέσεις οδηγούν σε περισσότερη δυστυχία, περισσότερη αγωνία.
Κανένας όμως, δεν μπορεί να γεμίσει το κενό σου. Πρέπει να αντιμετωπίσεις το κενό μόνος σου. "



Αφιερωμένο στη Μαρία που με τις απορίες της μου έδωσε την αφορμή.


ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ προς το Χάος να αναρτήσει το κείμενο που μας είχε διαβάσει σε κείνη τη συζήτηση.


13 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Mπράβο Ντίνα,πολύ μου άρεσε η ανάρτηση σου.Συμφωνώ μαζί σου απόλυτα.Αν έχεις τα βιβλία του Οσο τα θέλω νατα διαβάσω.
Χρύσα Πολ.

καλημέρα είπε...

Κι εμένα μου άρεσε πολύ η ανάρτηση σου. Παίρνω σειρά μετά τη Χρύσα στο δάνεισμα, εντάξει; (σιγά-σιγά θα μας μοιράζεις και ...χαρτάκια!)

φιλιά!

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΟΣ είπε...

Χαίρομαι που έχω τέτοια φίλη.
Μοναξιά μέσα στην μοναχικότητα γίνεται?

Κωνσταντινιά είπε...

Χρύσα και Αναστασία

ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια, δεν φαντάζομαι να υπονοείτε πως οι άλλες αναρτήσεις ήταν του πεταματού.

Όχι δεν έχω βιβλία του, και εγώ ψάχνοντας στο Google τα βρήκα αυτά.
Να σου δώσω όμως Χρύσα αν θέλεις την "Περσέπολη".

υ.γ. θα χαρώ κάποτε να μοιράσω και ....χαρτάκια!

Κωνσταντινιά είπε...

Επίκουρε,
καλέ μου φίλε, με τις δύσκολες ερωτήσεις σου.
"Μοναξιά μέσα στην μοναχικότητα γίνεται?"
Νομίζω μια καλή ιδέα για ανάρτηση ή δημοσκόπηση.

kostaslogh είπε...

..πάντως εγώ , την επόμενη φορά που θα
με ταίσει ο Βαγγέλης μανιτάρια και άλλα
εδέσματα θα τον ρωτήσω:αν το κάνει από
φιλία και μοναξιά εγώ δεν τρώω!
..τουτέστιν,η εξιδανίκευση της φιλίας είναι σαφώς το επιζητούμενο ,η διάκριση των
όντως υπαρκτών διαφορετικών εννοιών
είναι απαραίτητη,αλλά΄ποιός θα βάλει τα όρια,που τελειώνει η φιλία κι αρχίζει η φιλικότητα;
Κι αυτή η θέση΄"δεν μπορεί να είναι καλός φίλος όποιος χρειάζεται φίλους"
Δεν είναι καλή μάννα αυτή που έχει ανάγκη να βλέπει τα παιδιά της;
Είναι ωραίο να μπορείς να βλέπεις αυτά που κάνεις για τους φίλους σου,
χωρίς να σε νοιάζει τι κάνουν αυτοί για σένα αλλά είναι παράλογο να πάρεις μια ζυγαριά να τους μετράς,η να τους
κοιτάς καχύποπτα!
Θα στο ξαναπώ αυτές οι συζητήσεις
δεν γίνονται ξεροσφύρι,δηλαδή,πολύ καλά την άνοιξες αλλά πως να τα γράψω όλα σε ένα σχόλιο ο έρμος;;;;;
Νά σαι καλά Φιλαράκι με τις θεματάρες
σου!!!

manetarius είπε...

Αν και ο Όσο μου 'χει βγεί από τ' αυτιά τόσα χρόνια που ήμουν στο βιβλιοπωλείο και δεν την μπορώ και τόση φιλοσοφία, θα συμφωνήσω μ' αυτά που λέει. Όντως πολλοί άνθρωποι φοβούνται να μείνουν μόνοι με τον εαυτό τους. Παλιά φοβόμουν κι εγώ, τώρα το επιδιώκω!
Φιλακια πολλά!!

asterion είπε...

Καλημέρα
και τα δύο τα δοκίμασα. Και τα ξεπέρασα. Οχι εύκολα! Είχα όμως καλούς συμπαραστάτες, φίλους καλούς και αληθινούς που σε κάποια στιγμή μπορούσες να ακουμπήσεις με εμπιστοσύνη επάνω τους.
ΒΙΒΛΙΑ λέγονται και συχνάζουν στα Βιβλιοπωλεία. Εκεί κάνουν πιάτσα. Υπάρχουν βέβαια και κάτι υπερόπτες εγωιστές που ζούν ανάμεσά μας, που δεν τα αποδέχονται. Πρόβλημά τους. Ας πρόσεχαν. Ανάγνωση όλοι μάθαμε. Να διαβάζουμε όχι!!

Ανώνυμος είπε...

Ντίνα, πολύ ενδιαφέρουσα η ανάρτησή σου. Σε βάζει σε σκέψεις.
Εύστοχος ο διαχωρισμός μοναξιάς-μοναχικότητας.
Όταν ΕΠΙΛΕΓΕΙΣ να μένεις μόνος, είναι απόλαυση, αυτοσυγκέντρωση, ενδοδκόπιση, δημιουργία.
Όταν όμως ΑΝΑΓΚΑΖΕΣΑΙ να μένεις μόνος, είναι θλίψη, μελαγχολία, εγκατάλειψη, απόγνωση.

Όσο για το αγαπημένο ποίημα του Καβάφη, εγώ σ' αυτό βρίσκω την ωριμότητα που αποκτάμε με το χρόνο να μην καταναλώνουμε τη ζωή μας με πρόσωπα και πράγματα που δεν μας γεμίζουν,γινόμαστε πιο ουσιαστικοί και επιλεκτικοί και δεν κάνουμε εκπτώσεις.

Κωνσταντινιά είπε...

Κώστα,

δεν είπα ότι προσυπογράφω κατά γράμμα τις σκεψεις του Όσσο,αλλά νομίζω όσον αφορά τη φιλία με τη φιλικότητα, θέλει να πει να μην υπάρχει εξάρτηση στη σχέση, να μην έχεις το φίλο για δεκανίκι.

Θέτεις και συ ερωτήματα που δε λύνονται ξεροσφύρι, να δούμε πότε θα αξιωθούμε να τα "τσούξουμε", πάντως παρεμπιπτόντως, ένα βιβλίο που μου έδωσε χθες ο Επίκουρος, το "savoir γαμείν" λέει πως σύμφωνα με τον ορισμό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, "σωστή οικογένεια είναι εκείνη που κάνει τα παιδιά της να μη την έχουν ανάγκη", το οποίο προσυπογράφω με κλειστα μάτια και έχω έρθει και σε αντιπαράθεση με συγγενείς για τη πεποίθησή μου. Τώρα για το αν ισχύει το αντίθετο τα λέμε από κοντά.

Κωνσταντινιά είπε...

Αμανίτα,

να σου πω την αλήθεια δεν έχω διαβάσει βιβλια του αλλά μετα την ανάρτηση διαπίστωσα ότι πολλοί τον λατρεύουν.

Κι εγώ επιδιώκω να μείνω μόνη και μπορώ να σου πω πως λατρεύω να κάνω περιπάτους μόνη μου. Το καλύτερό μου.

Κωνσταντινιά είπε...

Αστερίωνα,

η ανθρώπινη αλληλεπίδραση δεν αντικαθίσταται με τίποτε και νομίζω πως το ξέρεις και συ καλά αυτό.
Πες μου δεν νιώθεις την ανάγκη να μοιραστείς τις σκέψεις σου και ότι αποκόμισες από τα βιβλία με άλλους;

Κωνσταντινιά είπε...

Γνωστή άγνωστη,

θα συμφωνήσω σε όλα!!!