Ενώ ένας φυσιολογικός άνθρωπος θα έκλαιγε ακούγοντας τον αναμενόμενο θάνατο -κλινήρη από καιρό και υπερήλικα- προσφιλούς θείου, εγώ αναλογίστηκα διάφορα.
Όχι τα της ζωής του, αναμενόμενο και αυτό, όχι τις διαπροσωπικές μας σχέσεις αλλά για το πένθος γενικά και πώς το βιώνουμε.
Σίγουρα όλοι το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά και διαφορετικά εκφράζουμε το πένθος μας.
Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ψυχολογική μελέτη που παρατηρεί ότι όσο μεγαλύτερο είναι το επίπεδο της ψυχικής μας ευαισθησίας και της έλλειψης μόρφωσης μας τόσο περισσότερο αφήνουμε το πένθος να επενεργεί στο σώμα μας χωρίς έλεγχο και ότι όσο πιο πνευματώδης και ευφυής είναι κάποιος, δηλαδή όσο περισσότερο χρησιμοποιεί τη λογική του, τόσο γρηγορότερα υπερπηδά τη διαδικασία του πένθους.
Αξιοσημείωτο είναι πως στην αρχαιότητα την ώρα της κηδείας δεν επιτρέπονταν φωνές και θρήνοι. Ο Αισχύλος πίστευε ότι το εξεφρασμένο πένθος και το κλάμα την ώρα της κηδείας ήταν σοβαρότατη προσβολή για τον νεκρό και μια προσωπική ντροπή για αυτόν που θρήνησε τοποθετώντας την προσωπική ανάγκη πάνω από την υποχρέωση σεβασμού του νεκρού.
Κάτι που το πιστεύω και δεν μου κάνει κι εντύπωση. Εντυπωσιάστηκα όμως ανακαλύπτοντας πως για τους προγόνους μας το πένθος και ο θρήνος ήταν φυσιολογικά αλλά και επιβάλλονταν όταν ένα παιδί έβλεπε το πρώτο φως της ζωής, αντιμετωπίζοντας τη γέννηση σαν το γεγονός της εισόδου ενός ανθρώπου στα βάσανα ενός ολόκληρου βίου.
Οι πρωτόγονοι άνθρωποι λέγεται ότι δεν πενθούσαν, ήταν γι αυτούς ο θάνατος κάτι αναμενόμενο, η φυσική μας κατάληξη, και ότι άφηναν τους ανήμπορους πίσω χωρίς ενοχές!!
Σε αυτό το σημείο με πήρε τηλέφωνο η Νίνα να μου πει " τι σου συμβαίνει; έχεις μια βδομάδα να γράψεις κάτι". Απαντώντας της πως τώρα γράφω κάτι για το πώς βιώνουμε το πένθος, μου είπε πως σε χώρες της Αφρικής βάζουνε τα καλά τους για τη κηδεία και πως συνοδεύουν το νεκρό με ύμνους και χορούς. Την ευχαριστώ για την πληροφορία και την παραθέτω.
Μιλώντας, μας ήρθε στο μυαλό και ο λεγόμενος "λυτρωτικός θάνατος", ο θάνατος που σε ελευθερώνει από τα δεινά της ζωής και αναφέραμε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη "φόνισσα" του Παπαδιαμάντη.
Υπάρχει και η άποψη ότι πενθούμε το ακατανίκητο του θανάτου, τον δικό μας μελλοντικό θάνατο δηλαδή, τη γνώση πως όσο και να παρατείνουμε το μέσο όρο ζωής μας, όσο και να βελτιώνουμε τη ποιότητά της, το αναπόφευκτο είναι κάπου εκεί μπροστά.
Προσωπικά πιστεύω πως όταν πενθούμε, δεν πενθούμε γι αυτόν που "έφυγε", πενθούμε για το κενό που έχει αφήσει στη ζωή μας και γι αυτό όσο στενότερη η σχέση μας, η εξάρτησή μας, ο χώρος που έχει καταλάβει στη ζωή μας τόσο μεγαλύτερη και η απώλεια και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αναπλήρωσή του.
19 σχόλια:
Δύσκολο το θέμα σου Κωνσταντινιά. Αλλοι δεν το αγγίζουν σαν να είναι κολλητικό. Οσο ποιό πολύ τριγυρίζεις σε αυτό το θέμα τόσο εξοικοιώνεσαι με την ιδέα του. Μια ιδέα που γέννησε τους φιλοσόφους και τα διάφορά τους. Αυτή η ιδέα με το άγνωστο που περικλείει και φέρνει ανατριχίλες. Οι Ανατολικοί με τα πιστεύω τους τα οποία έχουν μια μεγάλη και ισχυρή προσέγγιση στο πρόβλημα έχουν κάνει αυτο το μεταβατικό στάδιο της υπαρξής μας ποιό προσιτό και οικείο. Εχουν αφαιρέσει τον φόβο του θανάτου και όντας ανέφικτος πέρνει την θέση του στην ζωή μας.
Ως γνήσια φανατική αναγνώστρια του Καρυωτάκη,θεωρώ το θάνατο ως κάτι το μοναδικό,ως κάτι το όμορφο.Βέβαια αρκεί αυτός να μην προξενηθεί κατόπιν της δικής μας βούλησης...Η ζωή πάντως είναι ωραία!Ας τη ζήσουμε ευτυχισμένοι λοιπόν!
πολύ καλή ανάρτηση! δεν τα γνώριζα όλα αυτά και δινουν μια νέα οπτική στο όλο θέμα του θανάτου. θα συμμεριστώ όμως την άποψή σου στο τέλος της αναρτησης, κι ούτε θέλω να σκέφτομαι τις ώρες αυτές των πολύ κοντινών μου ανθρώπων!
Φιλιά πολλά!!!
Αστερίωνα,
πόσο δίκιο έχεις!
Χθες το διαπίστωσα ακόμη μια φορά, το πώς δηλαδή μερικά άτομα δεν έχουν αποδεχθεί το αναπόφευκτο.
Και εγώ πιστεύω πως όσο πιο εξοικειωμένος είσαι με το θάνατο τόσο πιο πολύ χαίρεσαι τη ζωή.
Κρυσταλλένια,
να σου πω την αλήθεια μου, αν και πιστεύω πως έχω εξοικειωθεί με την ιδέα του, όμορφο δεν τον βρίσκω. Δεν μπορώ να καταλάβω αν υπάρχει ομορφιά στο θάνατο.
Δεν είμαι όμως κατά της αυτοκτονίας. Θαυμάζω ίσως και λιγάκι αυτούς που επιλέγουν, για τους όποιους προσωπικούς τους λόγους, να τερματίσουν τη ζωή τους.
Ναι, η ζωή είναι ωραία και αξίζει η προσπάθεια να τη ζήσουμε ευτυχισμένοι.
Υ.Γ. Ελπίζω να σου αρέσει το Κρυσταλλένια, γιατί έτσι λέω να σε αποκαλώ από τούδε...
Χριστίνα,
ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και για τη συμφωνία απόψεων.
Πολλά φιλιά από κοντά!!
Ας δευτερολογήσω και ας σας συγχίσω.
Κανένα θρήσκευμα αλλά ούτε και οι συμπαντικοί νόμοι που είναι πανίσχυροι, δεν επιτρέπουν αυτή την πράξη και γεγονός πέρα για πέρα διαπιστωμένο, επανέρχεσαι σχετικά γρήγορα για να εκτίσεις το υπόλοιπο της θητευσής σου στην γή, που αποτελεί κάποιο είδος ποινής. Η ζωή δεν είναι δική μας (δεν είμαι Χριστιανός). Εχουμε προβεί σαν ψυχές αγέννητες σε κάποιες συμφωνίες με τους μελλοντικούς γονείς μας, και η αθέτησή τους επιφέρει μεγάλο τραυματισμό στις ψυχές που εμπλέκονται. Το ίδιο συμβαίνει και με τις εκτρώσεις. Αυτά που λένε για το θάρρος της απελπισίας είναι με το συμπάθειο φούμαρα. Οταν έχεις θάρρος μένεις και πολεμάς. Να έχετε υπ' όψη σας ότι είμαι πάντοτε ανοικτός και δεκτικός σε κάθε παρέμβαση.
αν δε συναντηθούμε στο Ξορύχτι για καστανα (βλεπε kostaslogh!!) να κανονισουμε για καφέ το επομενο σ-κ και με τον Βαγγέλη φυσικά!
:)
Τα συναισθήματα που γενά το πένθος πιστεύω πως κρύβουν κατά βάση εγωισμό. Συμφωνώ απόλυτα με τις προσωπικές σου απόψεις περί πένθους.
"Δεν πενθούμε τόσο γι' αυτόν που έφυγε, όσο για το κενό που άφησε στη δική μας ζωή".
ΝΙΝΑ
Προσωπικά πιστεύω πως όταν πενθούμε, δεν πενθούμε γι αυτόν που "έφυγε", πενθούμε για το κενό που έχει αφήσει στη ζωή μας και γι αυτό όσο στενότερη η σχέση μας, η εξάρτησή μας, ο χώρος που έχει καταλάβει στη ζωή μας τόσο μεγαλύτερη και η απώλεια και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αναπλήρωσή του.
Προσυπογράφω .
Για άλλη μιά φορά με κάλυψες απόλυτα.
Καλημέρα Κωνσταντινιά μου!
Τόση ώρα προσπαθώ να γράψω κάτι αλλά τίποτα δεν κατεβάζει το κεφάλι μου.. Ίσως γιατί τρέμω τον χαμό των αγαπημένων μου ανθρώπων.. είναι μια από τις μεγάλες φοβίες μου και δεν ξέρω αν θα το ξεπεράσω ποτέ!
Ο παππούς μου κι η γιαγιά μου, που τους λάτρευα, έχουν πεθάνει χρόνια. Έχω να πάω στο σπίτι τους που μένει ο θείος μου πια, από τότε. Δεν θέλω να πάω. Κρατάω σαν ανάμνηση το σπίτι όπως ήταν και τους παππούδες μου ζωντανούς..να πάω να κοιταχτώ καλύτερα ε;
Φιλιά πολλά!
Πάλι για 'μένα έγραψα... πω πωωω..τι εγωκεντρισμός..Πάντως συμφωνώ απόλυτα μ' αυτά που λες κι ας μην αντέχω ούτε στην ιδέα..
Υ.Γ....εντάξει, δε νομ΄ζω να αφήσω άλλο σχόλιο :Ρ
μανιτάρι
αν δεν ένοιωθες έτσι ίσως θα έπρεπε να ψαχτείς.
Εχουμε κατασντήσει (μας έχουν καταντήσει)να θεωρούμε το φυσιολογικό αφύσικο. Οτι σου υπαγορεύει το ένστικτο. Να μάθουμε να το λειτουργούμεμ γιατί αρκετά το υποβαθμίσαμε.
Αστερίωνα,
και γω είμαι δεκτική σε παρεμβάσεις.
Ο καθένας μπορεί να έχει τα πιστεύω του και τις απόψεις του.
Αν συγχύζομαι "καμιά φορά" είναι όταν κάποιοι θέλουν να επιβάλλουν τις απόψεις τους.
Χριστίνα
ναι σε όλα.
Νίνα,
δεν μένει παρά να συμφωνήσω αφού συμφωνείς και να σου υπενθυμίσω ότι χρειάζομαι ερεθίσματα για να γράφω συντομότερα.
Σκέψου τρόπους λοιπόν!
Επίκουρε,
ευαίσθητε πατέρα και φίλε αληθινέ χαίρομαι που συμφωνούμε για ακόμη μια φορά αν και όταν διαφωνούμε είναι πιο ενδιαφέρον.
Φιλιά
Μανιτάρι,
νομίζω η απάντηση που σου έδωσε ο φίλτατος Αστερίωνας αρκεί.
Θα ήθελα πάντως να υπάρχουν περισσότεροι με τον δικό σου εγωισμό.
Φιλιά!
καλημέρα Κωνσταντινιά
άποψη κατέθεσα, κοινά αποδεκτή. Δεν προσπάθησα να προσυλητήσω.
Αν είναι αποδεκτή ή όχι είναι πρόβλημα του επιλέγοντα.
Δημοσίευση σχολίου