Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

Η ποινικοποίηση της εντιμότητας



Η Χάνα Αρεντ θεωρείται μια κορυφαία πολιτική φιλόσοφος, που τα βιβλία της μεταφράστηκαν σχεδόν σε όλο τον κόσμο και επηρέασαν βαθύτατα την πολιτική σκέψη της Νέας Αριστεράς.

Στην Ελλάδα μάς ήρθε καθυστερημένα, μόλις το 1986, από τις εκδόσεις «Γνώση», και ακολούθησαν άλλα εφτά βιβλία της, με τελευταίο βιβλίο το «Για την επανάσταση» από τις εκδόσεις «Νησίδες» 2005. Εκτός από τους «μυημένους» είναι άγνωστη στο μεγάλο κοινό και παντελώς αδιάφορη για την Αριστερά. Ποτέ δεν είδε στο έργο της μια πηγή σκέψης και προβληματισμού. Η Αρεντ μαζί με πολλούς άλλους θεμελιώνουν μιαν Αριστερά του 21ου αιώνα. Δεν θα ασχοληθούμε με το έργο της στο σημερινό μας σημείωμα, αλλά θα αναφερθούμε σε μια λεπτομέρεια της ζωής της που θα μας δώσει ένα μέτρο σύγκρισης για το πώς λειτουργούν οι γραφειοκρατίες σε δύο ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα και στη Γερμανία.

Το 1933 η Χάνα Αρεντ τέλειωσε την υφηγεσία της, αλλά δεν μπόρεσε να την υποστηρίξει, εξαιτίας της εχθρότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος απέναντι στις γυναίκες, και κυρίως απέναντι στις γυναίκες εβραϊκής καταγωγής. Εγκατέλειψε τη Γερμανία για να αποφύγει τις διώξεις των ναζί και έκανε τη διεθνή της καριέρα στις ΗΠΑ. Υστερα από τέσσερις δεκαετίες καταφεύγει στη γερμανική δικαιοσύνη και ζητά να αποζημιωθεί. Οι ναζί εμπόδισαν την ακαδημαϊκή της καριέρα. Το Δικαστήριο τη δικαιώνει. Αναγνωρίστηκε ως υφηγήτρια από την 1η Ιουλίου 1933 και έλαβε μια ανισταθμιστική αμοιβή και έναν αυξανόμενο μισθό από το 1933. Αν μιλήσεις στην Ελλάδα για τα θύματα του Μεταξά και για το πόσες καριέρες κατέστρεψε, θα σε χλευάσουν, όχι μόνο οι πιο δικοί σου, αλλά και οι αναρχικοί.

Αυτά στη Γερμανία. Στην Ελλάδα τώρα. Ενας γνωστός μου, αφού πέρασε από διάφορες επιτροπές του ΙΚΑ, διαπίστωσαν μια αναπηρία 67%. Του δόθηκε μια σύνταξη της τάξης των 100.000 δραχμών. Αυτό γύρω στο 1990. Υστερα από 8 χρόνια βρήκε μια δουλειά που μπορούσε να κάνει.

Θεώρησε ανήθικο να δουλεύει και να παίρνει σύνταξη.

Πήγε λοιπόν στο ΙΚΑ και ζήτησε να του διακοπεί η σύνταξη. Οι υπάλληλοι τον κοιτούσαν σαν ούφο. Πρώτη φορά έβλεπαν τέτοιο πράγμα. Αλλά δεν του διέκοψαν τη σύνταξη. Ο δικαιούχος κατάλαβε πως η συνέχιση της σύνταξης οφειλόταν στο χαμηλό του εισόδημα από την εργασία του (το είχε δηλώσει στο ΙΚΑ) και το θεώρησε κάτι σαν επίδομα και δεν ανησύχησε.

Υστερα από δέκα μήνες, το ΙΚΑ ζητάει τα λεφτά πίσω. Ο φιλαράκος μας σπεύδει αμέσως στο ΙΚΑ. Δηλώνει πως είναι πρόθυμος να βρεθεί μια λύση, αλλά αδυνατούσε να πληρώσει αυτό το ποσό, που γι' αυτόν ήταν τεράστιο. Δεν μπόρεσε να βρει μια άκρη και έδωσε την υπόθεση σε έναν δικηγόρο.

Το 2010 το χρέος του ενός εκατομμυρίου δραχμών, έγινε περίπου 38.000 ευρώ. Και θα συνεχίζει να αυξάνεται, μέχρι το θάνατό του. Δεν ξέρω κάποιον στον κύκλο μου που να διαθέτει 38.000 ευρώ. Κατά κανόνα όλοι στο τέλος του μήνα μένουν χωρίς λεφτά. Τι θα συμβεί με αυτό τον άνθρωπο που το μόνο του παράπτωμα ήταν η τιμιότητα; Ρώτησα να μάθω ποιες θα είναι οι πιθανές συνέπειες. Αν έχει σπίτι, αυτοκίνητο ή άλλη περιουσία, θα του τα πάρουν. Ακόμα, δεν αποκλείεται να «μετακομίσει» στον Κορυδαλλό. Οπως μου λένε οι επαΐοντες, αν είχε κάνει το κορόιδο, όπως το κάνουν πολλοί, θα συνέχιζε να έπαιρνε τη σύνταξή του και κανείς δεν θα έπαιρνε χαμπάρι.

Η ίδια του η παρέα τον θεώρησε ηλίθιο και τον κατηγόρησαν πως ζει σε άλλο κόσμο. Σωστά, σε αυτήν τη χώρα αν δεν κάνεις την κομπίνα που μπορείς, δεν επιβιώνεις. Η διαφθορά σε όλα τα επίπεδα είναι ο κανόνας. Και ως πλειονότητα είναι θεμιτή. Η εντιμότητα είναι η εξαίρεση, άρα το λάθος. Μήπως πρέπει να στείλουμε τους έντιμους σε κάποιο ψυχίατρο; Αλλά υπάρχει και η λογική του κράτους και είναι αποκαλυπτική. Η εντιμότητα ποινικοποιείται.

Υ.Γ. Η ιστορία αυτή δεν πρέπει να είναι η μοναδική. Οποιος έχει υποστεί αντίστοιχες περιπέτειες, όχι μονάχα από το ΙΚΑ, αλλά από όποια γραφειοκρατία, ας μου τη στείλει ηλεκτρονικά για να δούμε πώς θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε αυτές τις μαρτυρίες. Π.Κ.


Δεν υπάρχουν σχόλια: