Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2009

Αν και το "Για τα μάτια σου"



είναι το 9ο βιβλίο  του Ντανιελ Τσαβαρία στα ελληνικά,




 εγώ τώρα τον ανακάλυψα.

Κάλλιο αργά παρά ποτέ θα πείτε και αυτό ισχύει και για τον ίδιο γιατί ξεκίνησε στα 50 του  να γράψει για πρώτη φορά.
Και έχει πολλά να μας πει ο Τσαβαρία, αν κρίνουμε από την πολυτάραχη και επαναστατική ζωή του. Απ ότι λέει στο βιογραφικό του, στα είκοσι του μπάρκαρε σ' ένα πλοίο για την Ισπανία. Διέσχισε την Ευρώπη και εργάστηκε ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι του Αμβούργου, ναύτης σε ελληνικό πλοίο και περιπλανήθηκε στην Ιταλία. Επιστρέφοντας στη Λατινική Αμερική ολοκλήρωσε τις σπουδές φιλολογίας και εργάστηκε ως ηθοποιός στο Μοντεβίδεο. Στα 1964, όπως πολλοί αριστεροί διανοούμενοι, έτσι και ο Τσαβαρία βρίσκεται στη Βραζιλία. Το στρατιωτικό πραξικόπημα ανατρέπει τον δημοκρατικό πρόεδρο Joao Goulart και ο Τσαβαρία καταφεύγει στον Ταπαζός, παραπόταμο του Αμαζονίου έχοντας μαζί του τα Ποιήματα του Οράτιου και τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου. Μετά από οκτώ μήνες παραμονής στη ζούγκλα καταλήγει στις ακτές του Ειρηνικού. Εκεί εργάζεται στο Duty Free του τοπικού αεροδρομίου και κάνει λαθρεμπόριο ουίσκι και τσιγάρων. Παράλληλα συνδέεται με το E.L.N., το κίνημα των ανταρτών του Φιντέλ Κάστρο. Στις 27 Οκτωβρίου 1969, το στρατηγείο του E.L.N. του διαμηνύει ότι ένας αντάρτης αυτομόλησε δίνοντας στην αστυνομία μία λίστα με ονόματα όπου εμφανιζόταν και το δικό του. Αναγκάζεται να ξαναφύγει. Την επομένη επιβιβάζεται σ' ένα μικρό αεροπλάνο και οπλισμένος μ' ένα περίστροφο αναγκάζει τον πιλότο ν' αλλάξει πορεία προς την Κούβα. Όπως λέει ο ίδιος, «Τη χρονιά εκείνη έγιναν εξήντα πέντε αεροπειρατείες με προορισμό την Κούβα». Έκτοτε ζει στην Αβάνα και διδάσκει αρχαία ελληνικά, λατινικά και κλασική φιλολογία.

Μια διόλου πεζή και συνηθισμένη ζωή θα μπορούσα να πω.

Χωρίς αμφιβολία περνα τις πολιτικές του πεποιθήσεις και τις φιλοσοφικές του ανησυχίες μέσα από το έργο του.

Στις αναφορές που κάνω για τα βιβλία δεν θέλω να αναφέρομαι -όσο είναι αυτό δυνατόν- στην πλοκή και στην εξέλιξη της υπόθεσης, επειδή πιστεύω πως έτσι προδίδεις το έργο.

Για να είμαι συνεπής με τις αρχές μου θα μεταφέρω αυτά που υπάρχουν στο οπισθόφυλλο:"Τρεις διαφορετικοί, απομακρυσμένοι και άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι που συμπεριφέρονται με πανομοιότυπο τρόπο, ένα μυστηριώδες και παντελώς άσημο ίδρυμα που μοιράζει εξωπραγματικά ποσά για ανεξήγητους λόγους, μία συντροφιά ετερόκλητων υπερηλίκων που περιλαμβάνει ακτιβιστές της αριστεράς και παλιούς χιτλερικούς, η Αθήνα του σήμερα, η Ρώμη, η Σεβίλλη, το Αμβούργο, η Σαρδηνία και το Παρίσι είναι μερικά μόνο από τα απειράριθμα στοιχεία που αποτελούν την πρώτη ύλη του χορταστικού πιάτου του Ντανιέλ Τσαβαρία".


Με το σκεφτικό του Κομφούκιου, (θα μου άρεζε να πιστεύω), που υποστηρίζει πως:"όταν το κράτος διοικείται με ανθρωπιά και επικρατεί η καλή προαίρεση, μόνο τότε δημιουργείται κλίμα καλής διάθεσης στο λαό που προσφέρει με προθυμία τη συνεργασία του στους συνανθρώπους και στο κράτος. Αν ο άρχοντας είναι ανώτερος άνθρωπος, εξαλείφεται ο ατομικισμός και η αναρχία", ο συγγραφέας δημιουργεί τους "καλούς" ήρωες στο "Για τα μάτια σου" για  πρότυπα προς μίμηση και παραδειγματισμό.

Τίμιοι, ευσυνείδητοι, ευφυείς, προπαντός  αλτρουιστές, μα και με κλασικές σπουδές, αυτές είναι για τον συγγραφέα οι αρετές για έναν "ανώτερο" άνθρωπο.
Ο ίδιος την εισαγωγή τους προσδιορίζει ως:"γενναιόδωρα και απλά άτομα, δίχως φιλοδοξίες για εξουσία ή πλούτη, με εξαιρετική νοημοσύνη", (κάτι ανάλογο με τον ορισμό του Πλάτωνα στην Πολιτεία για τους άριστους ανθρώπους θα έλεγα),μα στην πορεία τους ερωτεύεται, όπως μας εξομολογείται και τους επιστρατεύει για μάχη εναντίον του κακού.

Και για τον Τσαβαρία το κακό στις μέρες μας εκπροσωπείται από τους προέδρους ισχυρών κρατών,   ιδιοκτητών Μ.Μ.Ε., Διευθύνοντες συμβούλους πολυεθνικών, τραπεζών, κερδοσκόπους, κ.λ.π.

Αυτοί "οι καλοί"λοιπόν  είναι και οι τρεις άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι που αναφέρονται στο οπισθόφυλλο.
Και πλάθει τους ήρωες του πράγματι καλούς, μα και με τις αδυναμίες τους, ιδιαίτερα σαρκικές.
Δεν ταυτίζει τον καλό με τον όσιο όπως εσφαλμένα πολλοί θεωρούμε.
 Γοητευτικοί  οι χαρακτήρες του και ενδιαφέρουσα   η πλοκή του βιβλίου, που σε πολλά σημεία σε προβληματίζει, περισσότερο  όμως για τον τρόπο  που συμπεριφερόμαστε ως άνθρωποι και για τις αδικίες που μαστίζουν την κοινωνία μας και όχι τόσο για τις λύσεις των  αινιγμάτων, που φαντάζομαι πως  προσδοκά ο συγγραφέας.
Υπάρχουν και κάποιες πιπεράτες περιγραφές που σε κάνουν να αναρωτιέσαι πόσο φιλαράκια ήταν με τον Γκουτιέρες  όσο ήταν ακόμη στην Κούβα.

Η πλοκή όμως σταματά στην μέση του βιβλίου και αρχίζει  ένα αφηγηματικό κομμάτι εν ήδη βιογραφικού ημερολογίου, που είναι αφενός η γνωριμία μας με την συντροφιά των "ετερόκλητων υπερηλίκων" και αφετέρου ένα σύντομο  μα επιμορφωτικό μάθημα της νεότερης ιστορίας μας.
Διαβάζεται ευχάριστα παρά την αλλαγή γραφής και σίγουρα σε ταρακουνάει σε θέματα βίας, ρατσισμού, εκμετάλλευσης και διαφοράς νοοτροπίας.

2 σχόλια:

καλημέρα είπε...

Ωραία...Πάλι μου έβαλες δουλειά για το σπίτι! Πότε θα προλάβω να διαβασω και τον Τσαβαρία με λες; Ακόμα δεν έχω προλαβει να τελειώσω το βιβλίο της Στυλιάνας. Αχ, τι μας κάνεις...

Κωνσταντινιά είπε...

Δε σε λέω πότε θα προλάβεις, σε λέω πως θα σου κάνω και ερωτήσεις....αδελφούλα.....!!!!

Και για να μη ξεχνιόμαστε
Καλημεροφιλια!!!