ΤΟΥ ΞΕΝΟΥ ΑΚΟΥ ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΚΡΑΤΑ

Ξέρετε, οι ειδικοί συνιστούν, όχι δε θα μιλήσω για πλυντήρια, για την αποφυγή της ρουτίνας λέω, όσο το δυνατόν να αποφεύγουμε στη καθημερινότητά μας το ίδιο ωρολόγιο πρόγραμμα, ίδιες διαδρομές και παρόμοια.
Έλα όμως που μου αρέσει τη Κυριακή το πρωί να πίνω το καφεδάκι μου και να ξεφυλλίζω τη Κυριακάτικη, να σχολιάζω και να ανταλλάσσω απόψεις με το σύζυγο;
Εντάξει δε νιώθω και στέρηση αν κάτι προκύψει αλλά πάντως απολαμβάνω το τελετουργικό, αν και σήμερα αντί να τα πω στον απέναντί μου, λέω να τα πω εδώ.
Στη παρέα μας, μας αρέσει μετά από ταινίες και παραστάσεις να μιλάμε για τα έργα, πώς τα είδαμε, τι δε μας άρεσε και γενικά να κάνουμε κριτική και να σχολιάζουμε.
Βλέπω πως συνήθως οι απόψεις διαφέρουν και εκεί φυσικά γίνεται και η καλύτερη συζήτηση, γιατί υπάρχει και ο αντίλογος και ή "άλλη ματιά".
Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει σωστή ή λάθος κριτική επειδή όλα είναι υποκειμενικά και εξαρτώνται και από τα γούστα μας και από τη στάση ζωής μας και από το υπόβαθρό μας.
Τι γίνεται όμως με τους επαγγελματίες κριτικούς, αν ευσταθεί αυτός ο όρος, τι γίνεται τέλος πάντων με αυτούς που γράφουνε στον Τύπο και η άποψή τους επηρεάζει μεγάλη μεριδα κοινού;
Τους αποκλείουμε από την επιτροπή των θεατρικών βραβείων Τόνι (2009), με το σκεπτικό ότι οι απόψεις τους δεν συνάδουν με τη φιλοσοφία του θεσμού;
Γιατί αυτό διάβασα τώρα και πήρα την αφορμή.
Παραθέτω το κομμάτι:".......διαμάχη που ξέσπασε στην Αμερική ανάμεσα στους μπλόγκερ, τους παραγωγούς και τους κριτικούς των εφημερίδων, μόλις ανακοινώθηκε ο αποκλεισμός των τελευταίων από την επιτροπή των θεατρικών βραβείων Τόνι (2009), με το σκεπτικό ότι οι απόψεις τους δεν συνάδουν με τη φιλοσοφία του θεσμού.
Οι κριτικοί, αντιδρώντας στην απόφαση, θα πουν ότι τους πέταξαν έξω γιατί φοβούνται τις «αντιεμπορικές» αξιολογήσεις τους. Οι παραγωγοί, από τη μεριά τους, θα ανταπαντήσουν λέγοντας ότι σε πόλεις όπως η Νέα Υόρκη -όπου η παντοκρατορία των «Τάιμς» είναι πραγματικός εφιάλτης- το να επιβιώσει κανείς θεατρικά πρέπει πρωτίστως να αρέσει σε ένα και μόνο άτομο: στον κριτικό της εν λόγω εφημερίδας, ο οποίος έχει τη δύναμη να κατεβάσει μια παράσταση ακόμη και στο διάλειμμα (συνέβη κι αυτό, όταν μεσούσης της παράστασης ο κριτικός αποχώρησε φανερά ενοχλημένος). Οσο για τους μπλόγκερ, θα αποδώσουν την εντυπωσιακή δημοτικότητά τους στο γεγονός ότι εκφράζουν πιο άμεσα και ουσιαστικά το κοινό γούστο, σε αντίθεση με τους «παραδοσιακούς» κριτικούς, οι οποίοι γράφουν χωρίς αίσθηση του κοινού στο οποίο απευθύνονται. Επιμένουν να αυτοπροβάλλονται ως «ιδιοκτήτες» του νοήματος, σε μια εποχή που κάτι τέτοιο και ξεπερασμένο είναι και επικίνδυνο".
Φίλα προσκείμενη προς το "σπορ", έχω καταλήξει στο συμπέρασμα, πως αν θέλεις μπορείς ένα έργο ή βιβλίο, είτε να το εκθειάσεις είτε να το καταποντίσεις. Υπερβολικοί βέβαια οι όροι, μα τους χρησιμοποιώ για να τονίσω τη διάσταση.
Αναμφισβήτητα σε κάθε δημιουργία θα υπάρχουν και θετικά και αρνητικά και αν επιλέξεις να μιλήσεις μόνο για τα μεν με όρους βαρυσήμαντους, βάζοντας και κάποια ειρωνεία ή χλευασμό, έχεις μια κατευθυνόμενη κριτική.
Η ιστορία έχει δείξει περιπτώσεις, ιδιαίτερα στις εικαστικές τέχνες, που θετικοί σχολιασμοί έχουν εκτοξεύσει έργα τέχνης, σε υπέρογκα ποσά.
Αν δε πλούτισαν γκαλερίστες δια της μεθόδου αυτής!!
Συμπέρασμα; Μάλλον καλό είναι να ακούς και να διαβάζεις τις γνώμες των άλλων, αλλά καλύτερα να κρατάς την δική σου.
Η δική μου άποψη πάντως, για να κάνω και μια "συγκριτική μελέτη" -χι χι - μένοντας πιστή στο περιεχόμενο αλλά άπιστη στον τίτλο, ( οι Κουβεντούλες από λιγόλογες όπως είναι η πρόθεση κατάντησαν μακρηγορίες) και που αφορά σε δυο θεατρικά έργα, τελείως διαφορετικά μεταξύ τους, το "Σουίτα στο Πλάζα" του Νιλ Σάιμον και το "Η Ισαβέλα, τρεις καραβέλες και ένας παραμυθάς" του Ντάριο Φο, είναι πως κάτι έχουν πάθει οι σκηνοθέτες.
Το πρώτο το είδα πριν κάνα μήνα και στενοχωρήθηκα που έδωσαν έμφαση στις υπερβολικές χειρονομίες και γενικά σε ένα υπερβολικό παίξιμο, που βγάζει εύκολα γέλιο, αλλά που υποβαθμίζει το κείμενο.
Είπα, Αθηναϊκή άποψη, να που έχουν δίκιο πως όταν λένε το κοινό της Φτωχομάνας είναι διαφορετικό.
Χθες όμως που είδα το δεύτερο, δεν μπόρεσα να βρω δικαιολογία.
Η υπερβολή της υπερβολής, σχεδόν καρικατούρα μου φάνηκε, με κόπο προσπαθούσα να εστιαστώ στο κείμενο, που έδινε και πολλά ιστορικά στοιχεία και μηνύματα.
Μήπως επικρατεί τελικά η άποψη, ότι το κοινό τέτοια θέλει;